ΔΙΕΘΝΕΣ ΣΥΝΕΔΡΙΟ
Εργαστήριο Αστικής Γεωγραφίας και Σχεδιασμού
Ερευνητική Ομάδα «Αόρατες Πόλεις»
&
Εργαστήριο Μετακινήσεων Πληθυσμού
Τμήμα Γεωγραφίας, Πανεπιστήμιο Αιγαίου
http://www.contested-borderscapes.net
Εισαγωγή
Τα Ευρωπαϊκά κράτη-μέλη έχουν υπογράψει τη Σύμβαση της Γενεύης που θεμελιώνει το Προσφυγικό Στάτους.
Τα ανθρώπινα δικαιώματα και η αξιοπρέπεια γίνονται σεβαστά στα κέντρα κράτησης ανά την Ευρώπη.
Ένας ηλεκτροφόρος φράχτης κατασκευάστηκε ώστε να προστατέψει το εθνικό κράτος από τους παράνομους εισβολείς.
Οι διακινητές ευθύνονται για τους πνιγμούς στο Αιγαίο και τη Μεσόγειο.
Οι επαναπροωθήσεις είναι εθελούσιες επιστροφές.
Η Τουρκία αποτελεί ασφαλή χώρα.
Ο πόλεμος είναι ειρήνη.
Η ελευθερία είναι σκλαβιά.
Η άγνοια είναι δύναμη.
Το 2016, το λεξικό της Οξφόρδης ανακήρυξε τη «μετα-αλήθεια» (post-truth) ως την έννοια της χρονιάς. Αυτήν την οργουελιανή στιγμή της ιστορίας, η μετακίνηση των προσφύγων, των αιτούντων άσυλο και των μεταναστών ανά την ολοένα και περισσότερο στρατιωτικοποιημένη Ευρώπη πυροδότησε έναν κοινωνικο-χωρικό διάλογο περί των ορίων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, της εθνικής κυριαρχίας και των Ευρωπαϊκών αξιών που ενισχύουν και συμβάλλουν στην τρέχουσα συνθήκη της Ευρωπαϊκής κρίσης. Παρόλο που στην εποχή της παγκοσμιοποίησης τα σύνορα αποτελούν πορώδη περάσματα για το Κεφάλαιο και τα εμπορεύματα, την ίδια στιγμή μετατρέπονται σε αυστηρές και αποστεωμένες «νέες περιφράξεις» που επιδιώκουν να ακινητοποιήσουν τους μεταναστευτικούς και προσφυγικούς πληθυσμούς. Η «Ευρώπη-Φρούριο» αναδύεται ως ένα σύμπλεγμα νέων μηχανισμών κρατικού ελέγχου, προσφάτως ανεγερμένων συνοριακών φραχτών, νεο-κατασκευασμένων κέντρων κράτησης και αυτοσχέδιων προσφυγικών στρατοπέδων. Από κοινού, αυτές οι τεχνολογίες διαχείρισης της μετανάστευσης στοχεύουν στην εγκληματοποίηση, την κατηγοριοποίηση, το στιγματισμό και το βιοπολιτικό έλεγχο των μετακινούμενων πληθυσμών, ενώ υποδαυλίζονται από ξενοφοβικές πολιτικές και υλοποιούνται μέσω ανθρωπιστικών υπεργολαβιών. Σ’ αυτό το εχθρικό περιβάλλον, οι άνθρωποι που βρίσκονται σε κίνηση αμφισβητούν το Ευρωπαϊκό καθεστώς συνόρων, τις περιφέρειες και τα αστικά τοπία, διεκδικώντας χωρική δικαιοσύνη και πολιτική ορατότητα δημιουργώντας ένα πλέγμα αναδυόμενων κοινών χώρων. Σ’ αυτούς τους χώρους συμμετέχουν ακτιβιστές που υπερασπίζονται το δικαίωμά τους στη μετακίνηση, οι οποίοι προσπαθούν να «καλωσορίσουν τους πρόσφυγες» σε μια συρρικνωμένη και διαφιλονικούμενη δημόσια σφαίρα, σε εναλλακτικούς και αυτό-οργανωμένους κοινωνικούς χώρους, ανταποκρινόμενοι με αλληλεγγύη στην ανθρωπιστική κρίση που προκάλεσε ο μιλιταρισμός, η βία και η δομική προσαρμογή. Αυτή η αλληλεγγύη απορρέει από το ευρύτερο όραμα ενός κοινού αγώνα για επιβίωση και κοινωνική αλλαγή.
Το νησί της Λέσβου, που έχει βιώσει πλήθος ιστοριών προσφυγικής διάβασης, στο τρέχον Ευρωπαϊκό καθεστώς διαχείρισης της μετανάστευσης ναι μεν επινοήθηκε εκ νέου πλέον ως “hot spot”, αλλά από την άλλη δε οι άνθρωποι που ζουν πάνω στο νησί το φαντάστηκαν ως ένα χώρο κοινωνικής αλληλεγγύης για τους/τις μεταναστών/τριες. Η Λέσβος συγκροτήθηκε κατ’ αυτόν τον τρόπο ως ένα επίκεντρο, ή ως «αμφισβητούμενος συνοριακός τόπος» της Ευρώπης-Φρούριο, και ένας τόπος όπου μπορούμε να μάθουμε πολλά τους τοπικούς αγώνες και τα κινήματα ενάντια στις δολοφονικές πολιτικές που λαμβάνουν χώρα. Εάν τα τελευταία χρόνια τα παράλια και τα θαλάσσια περάσματα της Λέσβου απέκτησαν διεθνή ορατότητα ως το φόντο του ανθρώπινου πόνου, της απώλειας και της επιβίωσης, ο σκοπός του καλέσματός μας δεν έχει να κάνει με την κατανάλωση του νησιού ως θεάματος˙ αντιθέτως, ψάχνουμε να μάθουμε από τους τρόπους με τους οποίους οι άνθρωποι εδώ ανταποκρίθηκαν και οργανώθηκαν μπροστά στο ξέσπασμα που αποκαλέστηκε «προσφυγική κρίση». Ο βασικός στόχος αυτού του διεθνούς συνεδρίου είναι η δημιουργία ενός χώρου κριτικού αναστοχασμού όπου ακαδημαϊκοί, καλλιτέχνες και ακτιβιστές από διαφορετικά επιστημονικά πεδία και τοποθεσίες και διαφορετικά υπόβαθρα μπορούν να καταστήσουν στρατηγικά, να οργανώσουν και να αναλύσουν τα κοινωνικά τοπία των συνοριακών χώρων, όπως αυτό της Λέσβου, ενώ παράλληλα μπορούν να μεταλαμπαδεύσουν τις αντι-συνοριακές τους πολιτικές σε άλλα μέρη του κόσμου.
Επιθυμούμε να δώσουμε έμφαση σε μια ευρύτερη συζήτηση πολλών κατευθύνσεων και σε ανταλλαγές απόψεων πάνω σε διαφιλονικούμενα -και όχι «βατά»- ζητήματα, σε αντιπαραβολή με μια μονοδιάστατη μεταβίβαση γνώσης από θεσμικά αναγνωρισμένους ακαδημαϊκούς ειδήμονες. Με αυτή τη μορφή, το συνέδριο θα ξεκινήσει με ένα πλήθος τοπικών ακτιβιστών και θα ολοκληρωθεί με μια γενική συνέλευση όλων των συμμετεχόντων, χαρτογραφώντας δυνατότητες για μελλοντική συνεργασία και συνδιαλλαγή μέσα στην και πέρα από την Ευρώπη Φρούριο.
Θεματικές
1η θεματική: Η έννοια του συνόρου
· Συνοριακές ζώνες, συνοριοτοπία, συνοριογραμμές, καθεστώτα συνόρων.
· Σύνορα και νομαδισμός, διασπορά, ταξίδι, ετεροτοπίες και ετερότητα.
· Ενδιάμεσοι χώροι, υβριδικοί χώροι και χώροι «κατώφλια», ενάντια στην οχύρωση συνόρων, τη στρατιωτικοποίηση, τους θύλακες, τα γκέτο, την ανέγερση τειχών σε αστικές περιοχές, τις κρατικές επικράτειες.
· Γεφύρωση των πολιτικών, κοινωνικών, εθνικών, έμφυλων, θρησκευτικών και πολιτισμικών συνόρων, ορίων και κοινοτήτων.
· Αγώνες, κινήματα και ακτιβισμός ενάντια στα σύνορα, για ανοιχτά σύνορα και για τη διάσχιση των συνόρων.
2η θεματική: Από κοινού πρακτικές (commoning practises) των μεταναστών
· Αυτονομία της μετανάστευσης και διεθνισμός.
· Μετακινούμενος κοινός χώρος, στρατηγικές και πρακτικές επιβίωσης, αγώνα, αλληλεγγύης, δικτύωσης, επικοινωνίας και αμοιβαίας βοήθειας των μετακινούμενων πληθυσμών.
· Συλλογικές πρακτικές μεταναστών σε άτυπους καταυλισμούς και σε στρατόπεδα.
· Κοινωνική αλληλεγγύη, συνδέσεις μεταξύ κοινωνικών αγώνων ντόπιων και μεταναστών˙ κοινωνική φιλανθρωπία, ανθρωπισμός, εθελοντισμός και βιομηχανία ΜΚΟ.
· Κοινωνικά κέντρα μεταναστών, κατειλημμένα κτίρια και αυτό-οργανωμένα εγχειρήματα στέγασης.
3η θεματική: Νέες διαθεματικές (intersectional) περιφράξεις
· Πολιτική των νέων περιφράξεων, βίαιος εκτοπισμός, έξωση και υφαρπαγή των μέσων παραγωγής και αναπαραγωγής, μονιμότητα της αποκαλούμενης πρωταρχικής συσσώρευσης.
· Ταξικές όψεις της μετανάστευσης, φτηνή εργατική δύναμη, πλεονάζων εφεδρικός στρατός ανέργων.
· Ανάδυση της εθνικιστικής-ρατσιστικής-φασιστικής ρητορικής και πρακτικής (π.χ. ρατσιστικές επιτροπές κατοίκων, ο ρόλος της εκκλησίας και των μίντια).
· Έμφυλες όψεις της μετανάστευσης (γυναίκες, ΛΟΑΤΚ+, σεξισμός, έμφυλη βία, εγκυμοσύνη).
· Ηλικιακές όψεις της μετανάστευσης (παιδιά και ηλικιωμένοι).
· Ειδικές δεξιότητες και μετανάστευση.
· Πολιτισμική επαν-ιδιοποίηση των μετακινούμενων πληθυσμών.
· Δουλεία, διακίνηση ανθρώπων και διακίνηση ανθρώπινων οργάνων.
4η θεματική: Κρατικές και Υπερκρατικές μεταναστευτικές πολιτικές
· Ευρώπη Φρούριο, κέντρα κράτησης, hot spots, πολιτικές μετεγκατάστασης, νέοι συνοριακοί φράχτες.
· Γεωγραφίες του νόμου, διαιρέσεις μεταξύ προσφύγων και μεταναστών, εγκληματοποίηση και απονομιμοποίηση της διάσχισης συνόρων, το δικαίωμα στην ιθαγένεια και το άσυλο.
· Πολιτικές του φόβου, ξενοφοβία και βιοπολιτική.
· Γεωγραφίες της υγείας, βιο-ασφάλεια και έλεγχος συνόρων.
· Νεο-αποικιοποίηση, γεωπολιτική και πόλεμος.
5η θεματική: Αναπαραστάσεις και επικοινωνία
· Πολιτισμική αναπαράσταση του Άλλου.
· Τοπίο και αναπαράσταση του Άλλου.
· Νεο-εισερχόμενοι - νέες ιδέες - νέες πολιτισμικές σχέσεις.
· Τέχνη και πολυπολιτισμικές αναπαραστάσεις.
· Νεο-εισερχόμενοι και διαδικτυακά βιβλία, διαδικτυακός διαμοιρασμός και οριζόντιες διαδικτυακές δράσεις.
· Άλλη ιστορία, άλλο μουσείο, προφορική ιστορία των νεο-εισερχόμενων.
Διαδικασία υποβολής
Καλωσορίζουμε προτάσεις ενός μεγάλου εύρους παρεμβάσεων, συμπεριλαμβανομένων των παρακάτω, αν και όχι μόνο: παρουσιάσεις τυπικών ακαδημαϊκών άρθρων που εμπίπτουν στις πέντε θεματικές που ακολουθούν˙ σύντομες εισηγήσεις που οδηγούν σε ανοιχτές συζητήσεις˙ installations˙ εκθέσεις ή προβολές οπτικών εργασιών (π.χ. ταινίες, φωτογραφίες κ.λπ.)˙ εργαστήρια (διαμοιρασμός πρακτικής γνώσης, εργασία πάνω σε μια συγκεκριμένη ιδέα ή ένα συγκεκριμένο πρόβλημα, διδασκαλία μιας μεθοδολογίας, μιας προσέγγισης ή ενός πλαισίου).
Οι ενδιαφερόμενοι/ες καλούνται να καταθέσουν μια περίληψη το πολύ 500 λέξεων. Οι περιλήψεις πρέπει να περιλαμβάνουν: τίτλο, λέξεις-κλειδιά, όνομα ιδρύματος, όνομα συγγραφέα ή ονόματα συγγραφέων, όνομα του παρουσιαστή, θέση / απασχόληση και πλήρη στοιχεία επικοινωνίας. Παρακαλούμε υποβάλλετε τη φόρμα της ανακοίνωσης εδώ όπου μπορείτε να δείτε και τις νέες ημερομηνίες υποβολής (μετά την παράταση). Οι ενδιαφερόμενοι/ες θα ειδοποιηθούν για την πορεία των προτάσεών τους. Το συνέδριο δεν έχει συνδρομή, ούτε ωστόσο διαθέσιμα κεφάλαια ώστε να καλυφτούν έξοδα ταξιδιού.
Οι διοργανωτές προσανατολίζονται προς την έκδοση των πρακτικών του συνεδρίου.
Μπορείτε να δείτε την οργανωτική και την επιστημονική επιτροπή στο http://www.contested-borderscapes.net Για τυχόν ερωτήσεις, παρακαλούμε απευθυνθείτε στο contestborders@gmail.com.
Κατηγορία
Τοποθεσία
Χώρος εκδήλωσης
Ημερομηνία
Σχολή / Τμήμα
Εικόνες
